Tôm hùm Vũng Rô

Vũng Rô là một vịnh biển nhỏ, thuộc xã Hòa Xuân Nam, huyện Đông Hòa, tỉnh Phú Yên. Thời chiến tranh, đây là một trong những địa chỉ bí mật tiếp nhận vũ khí từ miền Bắc chuyển vào Nam bằng đường biển. Ngày nay, Vũng Rô là vùng nuôi tôm hùm nổi tiếng của Phú Yên.

Theo UBND xã Hòa Xuân Nam, toàn xã có khoảng 460 hộ nuôi tôm hùm ở khu vực Vũng Rô, với khoảng trên 400 bè, mỗi bè từ 20-50 ô, một số bè lớn lên đến 200 ô. Bình quân mỗi ô nuôi khoảng 70 - 100 con, và hiện khu vực này có khoảng 800.000 con tôm hùm, trong đó tôm của người dân địa phương chỉ chiếm hơn 1/3, còn lại là tôm của những người ở ngoài địa phương đến thả nuôi.

Vũng Rô là vịnh biển kín gió nên rất thích hợp cho nghề nuôi tôm hùm bằng lồng bè. Ảnh là ngư dân đang vệ sinh lồng nuôi tôm:


Tôm hùm ở đây chủ yếu được nuôi bằng bè, thả tập trung ở vịnh Vũng Rô, kéo dài từ Bãi Ngà đến Bãi Lau. Vịnh Vũng Rô có núi che kín gió, độ sâu trung bình trên 10m nên rất thuận lợi cho việc nuôi tôm hùm. Công việc hàng ngày của người nuôi tôm hùm bao gồm: đi lấy thức ăn cho tôm, lặn làm vệ sinh lồng nuôi, vá lưới, cho tôm ăn.

Ông Trần Văn Ngãi, Chủ tịch UBND xã Hòa Xuân Nam cho hay: “Vụ tôm năm 2010 khu vực Vũng Rô chỉ khoảng 200.000 con, nhưng năm 2011 đã tăng gấp 4 lần”. Có thể nói, chưa bao giờ người nuôi tôm hùm ở Vũng Rô lại phấn khởi như năm 2011 vừa qua. Bởi đây được coi là năm được mùa nhất của người nuôi tôm hùm tại khu vực này. Người dân địa phương đã nói vui với nhau là năm “được ăn lộc trời”. Có những hộ gia đình, sau vụ tôm lãi đến hàng tỉ đồng và cũng sau mỗi vụ thu hoạch đó, mảnh đất nhỏ bé này lại xuất hiện thêm vài “đại gia” tôm hùm.

Thức ăn của tôm là các loại cá nhỏ:


Hiện nay, tôm hùm loại 1, loại có trọng lượng 1kg/con trở lên, được tư thương thu mua tại chỗ với giá 1,6 triệu đồng/kg, tăng hơn năm trước khoảng 300 nghìn đồng. Đây là giá cao nhất từ trước đến nay. Giá tôm trung bình mọi năm là 1,3 - 1,4 triệu đồng/kg.

Ông Đặng Xuân Ngời, Chủ tịch Hội Nông dân xã Hòa Xuân Nam cho biết: “Người ít cũng thả nuôi vài trăm con, người nhiều vài nghìn con, hai năm nay tôm hùm ít dịch bệnh, lại được giá nên bà con có lãi cao, vui lắm!". Riêng gia đình ông năm trước thả nuôi 1.000 con tôm hùm, trừ chi phí đầu tư, hao hụt con giống, thu hoạch xong lãi 600 triệu đồng. Năm nay ông thả tiếp 5.000 con, đến nay đã xuất bán 400 con, thu hơn 670 triệu đồng. Dự kiến hết vụ thu hoạch, ông Ngời xuất bán 600 con tôm thịt loại 1, sẽ có lãi trên 700 triệu đồng. Số tôm còn lại chưa đạt chuẩn sẽ nuôi tiếp đến năm sau.

Tôm thường được cho ăn vào buổi sáng sớm:


Vào đầu vụ thu hoạch tôm thương phẩm, mỗi ngày Vũng Rô bán được từ 500kg đến dưới một tấn. Bởi vậy có rất nhiều hộ nuôi tôm có lãi từ 700 triệu đến 1 tỉ đồng như ông Nguyễn Cụt, Lê Đức Tiến, Đỗ Năm, Nguyễn Hiền... Với lợi nhuận cao như vậy, nhiều hộ gia đình nơi đây đang tiếp tục có những dự án đầu tư, mở rộng lồng bè nuôi tôm hùm trong các năm kế tiếp.

Theo UBND xã Hòa Xuân Nam, phần lớn các hộ gia đình nuôi tôm ở đây, thời gian đầu sống chủ yếu bằng nghề đánh bắt thủy hải sản, trong đó có cả việc đánh bắt tôm hùm. Nhưng do việc đánh bắt ồ ạt, quá nhiều nên nguồn lợi thủy sản ở đây khan hiếm dần. Và việc đánh bắt này dựa nhiều vào yếu tố may rủi, do đó cuộc sống người dân cũng thường bấp bênh. Nhưng từ khi chuyển hẳn sang việc nuôi tôm hùm thì mặt bằng chung về mức sống của các hộ gia đình trong xã đã khá hơn rất nhiều, thậm chí nhiều hộ còn dư dả, trở thành tỉ phú.

Tôm hùm sinh trưởng tốt trong môi trường nuôi bằng lồng bè:


Có được hướng phát triển đó, một phần cũng nhờ Nghị quyết liên tịch giữa Hội Nông dân Việt Nam và Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam đã hỗ trợ cho các hộ gia đình ở đây được vay vốn để chuyển hướng nuôi tôm hùm. Mỗi hộ gia đình được Ngân hàng hỗ trợ cho vay 20 triệu đồng.

Cùng với đó, huyện Đông Hòa cũng đang khẩn trương quy hoạch cơ cấu ngành nghề thủy sản phù hợp theo từng vùng, từng cụm dân cư, từng tuyến ngư trường nhằm phát huy và khai thác có chọn lọc, hiệu quả đối với các loại thuỷ sản. Kết hợp tuyên truyền, vận động, tuần tra, kiểm soát, bảo vệ, xử lí những hành vi vi phạm như dùng hóa chất để đánh bắt thủy hải sản.

Khi thu hoạch tôm thường nặng khoảng 1,3 - 1,5 kg:


Vũng Rô nói riêng và huyện Đông Hòa, tỉnh Phú Yên nói chung đang có những chiến lược phát triển kinh tế biển hài hòa với vai trò bảo vệ nguồn lợi thủy sản và môi trường biển để chính những người ngư dân bám biển vừa giữ vai trò là người bảo vệ dải đất bờ biển duyên hải miền Trung vừa làm giàu trên chính mảnh đất quê hương mình.

- Theo Thảo Vy - Trần Huấn (BĐVN)